හැත්තෑගණන්වල මිහිරි මතක ( පින්තූර කතාව )

අම්මා සන්තකව එකදාස් නවසිය හැටගණන්වල සිට මේ දක්වා සුරැකිව තිබූ පින්තූර එකිනෙක විනාශ වී යාමට පටන්ගෙන ඇතිබව දුටුවිට මා තුළ ජනිතවූයේ ශෝකයකි. අප කුඩා කාලයේ පටන් ඒ පින්තූර පෙන්වමින් කළ විස්තර ඊළඟ පරපුරට අහිමිවනු ඇතැයි සිතූ නිසා විනාශවීගෙන යන පින්තූර මම නැවත ඡායාරූපගත කළෙමි. අද ඔබට ගෙනෙන්නේ එයින් කිහිපයකි.

මෙම ලිපියට එකතුකළ පින්තූර සියල්ලම මඩු වන්දනා ගමන් දෙකකදී ලබාගත් ඒවාය. අද මෙන් ඡායාරූපගතකරණය සුලභ නොවූ එකල, මේ පින්තූර ලබාගෙන ඒවා සුරැකිව තබාගනිමින් කළ මෙහෙවරට ඔවුන්ට කෘතඥ වියයුතුය.

මේ පින්තූරත් ඒ සමඟම දෙමාපියන් පැවසූ විස්තරත් එකල අතිශය වැදගත් වූයේ යුද්ධය හේතුකොටගෙන තිස් වසරක් පුරාවට මඩු වන්දනාව ඇනහිට තිබූ බැවිනි. හැබැහින් යාමට නොහැකිවූ කල මේ පින්තූර වල මතකය ඔස්සේ ඔවුන් මඩු වන්දනාවේ යද්දී අපි කිසිදා නොදුටු මඩු පල්ලිය පින්තූරයකින් දුටුවෙමු. ඒ හා සම්බන්ධ විනෝදජනක, ත්‍රාසජනක කතා ඇසීමු.

මුලින්ම පළකරැති කළු සුදු පින්තූර, ඡායාරූප ක්ෂණිකව මුද්‍රණය වන කැමරාවකින් ගත් ඒවාය. ඒ පන්නයේ යැයි සිතියහැකි කැමරාවක පින්තූරයක් දැමූයේ මා මෙන් එම වර්ගයේ කැමරා හැබහින් දැක නොමැති අයගේ ප්‍රයෝජනය පිණිසයි. මේ පින්තූර අඟල් දෙකහමාර පමණ දිගැති සමචතුරස්‍රාකාර ඝන කඩදාසියක මුද්‍රණය කර තිබේ.

1. පාලමක දර්ශනයක්. මෙතැන කොතනදැයි හරියටම කීමේ මතකයක් මව්පියන්ට නැත. එක්කෝ ඔවුන් කියූ විස්තරය මට මතක නැත. දන්න ඇත්තෝ කියත්වා!

2. වන්දනා ගමන් විනෝද ගමන් යන අපි ඇළක දොළක බැස ජලස්නානය කිරීමට බොහෝ මනාපය. මේ මාගේ පියාත්, මාමලාත්, බාප්පලාත් දිය සොයා ගිය ගමනකි. මේ පින්තූරය පෙන්වන සෑමවිටකම පාහේ පසෙකින් පෙනෙන ගල් පාලමේ (බොහෝදුරට සොරොව්වේ) කැබලිවත් තිබේදැයි නොදන්නා බව අම්මා කියන්නීය. යුද්ධයෙන් මේ සියල්ල සුණුවිසුණු වන්නට ඇතැයි ඇය සිතන්නීය. එහෙත්.. 

3. මේ පින්තූරය ලැබුනේ අභීතගේ අඩවියෙනි. පාලම තවම යහතින්. [උපුටා ගැනීම]

4. මාගේ මව්පියන් මවගේ ඥාති සහෝදරියක සමඟ. පින්තූරයේ දකුණු පසින් පෙනෙනුයේ වන්දනාකරුවන් නවාතැන් ගැනීම සඳහා ඉදිකරන ලද කූඩාරමකි. ගෝනි, ඉටිරෙදි, රෙදි, සාරි ආදී නානා ප්‍රකාර අමුද්‍රව්‍යය යොදාගෙන ඉදිකරන මෙම පන්නයේ කූඩාරම් අදටත් සුලභය.

5. සුඛෝපභෝගී ප්‍රවාහන සේවා නොතිබූ ඒ කාලයේ වන්දනා කරුවන්ගේ හිතවතා වූයේ ලෑලි බොඩි ලොරියයි. ලොරියේ ඉහළ හෝ ලොරිය තුළ බඩු පුරවා, වන්දනාකරුවන් ලොරිය තුළ වාඩිලන්නේ පැදුරු එලාගෙනය. ඇතැමෙක් බංකු යොදාගනිති. එහෙත් එය කිසිවිටකත් සුවපහසු ආසනයක් නොවන්නේ මාර්ග පද්ධතියද අදමෙන් සුමට නොවූ නිසාය. 

කොලු කොරුට්ටෝ පොරකන්නේ ලොරියේ දොර අල්ලා ගැනීමටය. වෙනදා වසාගෙන යන දොර වන්දනා ගමනකදී පාත්කර එල්ලනු ලැබේ. එමෙන්ම හොඳ ශක්තිමත් කඹ කිහිපයක් යොදා සවිගන්වන්නේ හදිසි අනතුරු වළක්වාගැනීමටය. ලොරිය මැදින් කඹයක්ද අසලින් බංකුවක්ද වේ. වැඩිමහල් උදවිය මෙන්ම කාන්තාවන් ලොරියට නඟින්නේ ඒ දෙක ආධාරයෙනි. 

කෙතරම් විනෝදජනක වුවත් මෙය ඉතාම සෙමින් ගමන් කරන, 'ඇන්ජිම බොයිල් කරනවා රෝද රත්වෙනවා' කියමින් විටින් විට නවත්වන, ලොරියක දූවිලි කාගෙන පැය ගණනාවක් යායුතු ගමනකි.

6. පසුකාලයක රටට සාමය පතා දකුණට රැගෙන ආ ඓතිහාසික මරුද මඩු දේවමාතා ප්‍රතිමාව.

7. පැහැදිලි පින්තූරයක්. [උපුටා ගැනීම]

8. මඩු දේවස්ථානයේත් වන්දනාකරුවන්ගේත් පානීය ජල අවශ්‍යතාව සපුරාගන්නේ අසල පිහිටි වැව් දෙකක ජලයෙනි. එම නිසා එම වැව් වලට බැසීම එකල සපුරා තහනම් වූ බව මගේ මව පවසයි. මේ පින්තූරයේ දැක්වෙන්නේ ඒ වැව් ආශ්‍රිත වාන් දොරටුවකි.

9. A3 මාර්ගයේ මඩු බලායන සමහර වන්දනාකරුවන් පාලාවි හන්දියෙන් වමට හැරෙන්නේ එක ගමනින්ම තලවිල සාන්ත ආනා සිද්ධස්ථානයත් වැඳපුදා ගැනීමටය. මේ පින්තූරය තලවිල වෙරළේදී ගනු ලැබූවකි. පින්තූරයේ මැද සිටින්නේ අපේ තාත්තාගේ ලොකු අම්මාය ( ආච්චි ). දෙදහස් තුන හෝ හතර වර්ෂය වෙනතුරුම ජීවත්වූ ඇය සැබවින්ම දිරිය මවකි. තම දෑතින් පරපුරකටම යුතුකම් ඉටුකළාය. ඇය මියයනතුරුත් උපැස් යුවළක් භාවිතයෙන් තොරව හොඳින් පොතපත කියවූවාය.  

10. මඩු සිද්ධස්ථානය එදා.

11. මෙය ලොරි රථයක්ද බස් රථයක්ද කුමන වර්ගයට අයත්දැයි කීමට මම නොදනිමි. මාගේ මාමා සතුව තිබූ මෙය යොදාගෙන ඇත්තේ මගී ප්‍රවාහන කටයුතු වලටයි. දෙපස ආසන සවිකර තිබී ඇත. 

මේ ලොරියේ(?) ගිය ගමනත් එය අනතුරට ලක් වී මහ කැලෑව මැද රාත්‍රිය ගත කරන්නට සිදුවූ ආකාරයත් කොටින් (කකුල් හතරේ) දුටු හැටිත් ගැන ත්‍රාසජනක කතා මාගේ මව්පියන් සතුව ඇත. 

පින්තූරයේ සිටින මාමා පසුව ලොරිය විකුණා දමා විදේශගත වන්නේ අසූගණන්වල මුලහරියේය. කණගාටුවට කරුණ නම් සෞදි අරාබියට ගිය ඔහු ගැන මේ වනතුරුත් කිසිම ආරංචියක් නැතිවීමයි.

12. පොඩ්ඩන් ලෙස පෙනුනාට මාගේ මාමලාය.

13. හැමතැන හැමදෙනා සිනහා ගැන්වීමේ හැකියාවකින් යුතු බාප්පා දැන් අප හැරගොසිනි. මේ ඔහු තමන්ගේ වාඩියේ එදා ඉඳි ආප්ප පිළියෙල කළ හැටියි.

14. එදා දුම්රිය මාර්ගය තලෙයි මන්නාරම දක්වා වැටී තිබුණි. ඉන්දියාව වෙත ගෙන යායුතු මඟීන් භාණ්ඩ රැගෙන තලෙයි මන්නාරම් ජැටිය වෙත ගිය දුම්රිය නැවත ආවේ ඉන්දියාවේ සිට නැව් මඟින් පැමිණි ජනතාවත් භාණ්ඩත් පුරවාගෙනය. 

මේ පින්තූරය ලබාගෙන ඇත්තේ මඩු වන්දනා ගමන අතරතුර තලෙයි මන්නාරමට ගිය අවස්ථාවකි. අම්මා කියූ ආකාරයට මෙය කුණාටුවකට හසුවී මාර්ගය වැරදී වැල්ලේ එරී තිබූ නැවකි.

15. තවත් නාන තොටුපළක් සොයාගිය ගමනක්. සංගිලි පාලම උඩ සිටින්නේ තාත්තා හා ලොකු මාමාය.

16. පාලම තවමත් ඉතිරිව ඇත.[උපුටා ගැනීම]

17. ඉහත දැක්වූ සංගිලි පාලම මත සිට ලබාගත් ඡායාරූපයකි.

18. මඩු මංගල්‍යය අවසානයේ ප්‍රතිමාව වීදි සංචාරය කිරීම.

19. මඩු වන්දනාවේ පැමිණි අගමැතිතුමා. ජෝශප් මයිකල් පෙරේරා මන්ත්‍රීතුමා ඔහුට පිටුපසින් සිටියි.