දූවේ පාස්කු බලන්ට ගියෙමි.

දිනය මාර්තු මාසෙ විසිනමවෙනිදා. වේලාව මධ්‍යහන දොළහට විතර ඇති. ගිනි ගහන මද්දහනෙ ඉහෙන් කෙනෙන් දාඩිය පෙරි පෙරි මම හිටියෙ මීගමුව බස් නැවතුම්පොළේ. ගමනට නියමිත බසයට නැග හිටියත් එහි ආසන ගණනටවත් සෙනඟ පිරී තිබුනේ නෑ. බස් රථ හිඟ මේ මාර්ගයේ වෙනදා නම් ඇඟිල්ලක් ගහන්ඩවත් ඉඩ නැතිවෙන තරමට සෙනඟ. ඒත් එදා සිටි ප්‍රමාණය ආසන පුරවන්නවත් ප්‍රමාණවත් උනේ නෑ. බස් රථයේ කොන්දොස්තර විටින් විට සෙනඟ අඩු බස් රථය දෙස බලමින් සාප තියන්නට වුනා. පසුව කනින් කොනින් ආරංචි වූ පරිදි පාස්කු නාට්‍යය සංවිධායකයින් විසින් එදින නොමිලයේ ප්‍රවාහන සේවයක් දියත් කරලා. නොමිලේ යන්ඩ තියෙද්දි සල්ලි ගෙවලා යන සිරිතක් නෑනෙ. ඒකයි බස් එකට සෙනඟ නැත්තෙ.

සෙනඟ පිරෙනකන් බස් රථය අඟල් කිහිපයක් ඉදිරියටත් පසුපසටත් ධාවනය වුනා. පස්සෙ නංවාගත් මඟී ප්‍රමාණයෙන් සෑහීමකට පත් රියදුරු තැන ගමන ඇරඹුවා. ටික වේලාවකින්ම මීගමුව වෙරළ තීරයට බස් රථය ඇතුළු වූ බව දැනුනෙ නහය කඩාගෙන පැමිණි මාළු පිළී ගඳත් කරවල ගඳත් නිසා. මුහුදත් කලපුවත් පිසගෙන ආපු හුළඟේත් තිබුනේ මහා කඨෝර බවක්. ඉහෙන් කනෙන් වැගිරෙන දාබිඳු නිවාදමන්න තරම් ඒ සුළඟ ප්‍රමාණවත් උනේ නෑ.

දූවේ පිහිටීම

පාස්කු වෙනුවෙන් පිටිපන අර්ධද්වීපය බලා ඇදෙන ජනතාවගේ පිපාසය සංසිඳනුවස් මඟ දිගටම සිසිල්පැන් දන්සැල් දකින්නට ලැබුණා.  එක් තැනකදී බලෙන්ම බස් රථය නතරකළ තරුණයන් පිරිසක් බසයට ගොඩ වුනේ බලෙන්ම බීම පොවන අටියෙන්. මුලින්ම බල කළත් සුළු මොහොතකින්ම බසයේ සිටි ජනතාව බීම කෝප්ප වෙත පනින්නට උනා. කෙතරම් පිපාසයක් දැනුනත් මාළු පිළී ගඳත් කරවල ගඳත් සමඟ බීම වීදුරුවක් බීමේ පිරියාවක් මට නම් ඇතිවුනේ නෑ. ඒත් බීම කෝප්ප වලට පොරකන ජනතාවගෙන් සුදු කමිසය බේරාගැනීමේ සටනක යෙදෙන්නටයි මට සිදු වුනේ. පොඩ්ඩක් එහා මෙහා වුනා නම් බතික් කමිසයක් ඇඳගෙන ගෙදර එන්ඩ තිබුණා.

ඊළඟ නැවතුම වූයේ දූව හන්දියයි.  එතනින් බසයෙන් බැසගත් මා කෙමෙන් කෙමෙන් පා නැගුවේ පාස්කු පිටිය වෙතට. මඟ දෙපස ජනතාව වතුර බෝතල් නොමිලේ දීමට ලොකු උනන්දුවක් දැක්වූවා. ඒත් දෙන්නං වාලේ කරගහගෙන යන්ඩ බැරි නිසා එක වතුර බෝතලයක් පමණක් මම ලබාගත්තා.

නමේ අර්ථයෙන්ම දූපතක් වූ 'දූව' එක් පසෙකින් ඉන්දියන් සාගරයෙනුත් අනෙක් පසින් මීගමු කලපුවෙනුත් වටවී තිබුනා.  දූව ධීවර වරාය මුහුදේ සිටින මසුන් විශාල වශයෙන් ගොඩට ඇදගෙනෙන ස්ථානයක්. මහ සිකුරාදා නිමිත්තෙන් නිවාඩු ගත් ධීවර යාත්‍රා වරායට වී නිදැල්ලේ බලා සිටිද්දී ඒ පසු කරගෙන මම ඇදුනේ පාස්කු පිටියට. කරදිය හා කිවුල්දිය මුසුවන මීගමු කලපු මෝය තිබුනෙත් පාස්කු පිටිය ආසන්නයේමයි.

කරදියට හා වෙන කිවුල්දිය

පාස්කු පිටියෙන් විශාල කොටසක් සුදෝසුදු වතින් සැරසි වන්දනාකරුවන්ගෙන් පිරී තිබුනා.  මමත් පිටිපසින් බලා සිටි නමුදු ඇමතුම් ගතහැකි කැමරාවට නාට්‍යය හසුකරගැනීම අපහසු බව පෙනුන නිසායි මා වේදිකාවට මීටර් විස්සක් පමණ අසලට උනේ. ඒ වෙනකොට හැමෝටම ඉදිරියෙන හිටියේ මායි. ඒත් කෙමෙන් කෙමෙන් එකිනෙකා මා ඕවර්ටේක් කිරීමත් මා ඔවුන් ඕවර්ටේක් කිරීමත් නිසා අවසානයේ මා සිටියේ වේදිකාවට මීටර් දෙක තුනක් මෙහායින්. වේදිකාව ඉදිරිපස ඇති දැවැන්ත තාප්පය නිසා ඊට වඩා ළංවන්නට ලැබුනේ නෑ. ඇත්තෙන්ම ලංවෙන්ඩ පුළුවන්කම තිබ්බා. ඒත් නාට්‍යය පේන්නෙ නෑනෙ.

පොතේගුරුගේ සම්ප්‍රාප්තිය*

දහවල් එක පමණ වන විට පොතේ ගුරුත් ගායක කණ්ඩායමත් වේදිකාවට පැමිණීමත් සමඟ නාට්‍යය ඇරඹුණා. විශාල ජනතාවක් ඒ දෙස නෙත් අයා බලා සිටියේ ඉහළින් නිරුවත් අහසත් පසෙකින් කලපුවත් මුහුදත් බලාසිටියදීයි. ඉර මාමාත් එක දිගටම කරදර කළබව නොකියාම බෑ.  නාට්‍යය බැලීමේ අපහසුතාව නිසා කුඩ එසවීමටත් අගෞරව වන නිසා හිස්වැසුම් පැළඳීමටත් නොහැකිවූ ජනතාව හිරුරැසින් වින්ඳේ අපමණ පීඩාවක්. ඔවුන් ඒ පීඩා විඳ දරාගත්තෙ කුරුසයේ දුක් විඳ මිය ගිය ජේසුස් වහන්සේ වෙනුවෙන් කියලයි මට හිතුනෙ.

හෝසන්නා

පුරාණ වාර්තාවල දැක්වෙන ආකාරයට ලංකාවේ පාස්කු නාට්‍යය ඇරඹිලා තියෙන්නෙ එක්දහස් හයසිය ගණන්වල. ඒ කාලෙ ඉන්දියාවේ තිබුණු පාස්කු නාට්‍යය සම්ප්‍රදාය දැකපු මෙරටින් ගිය ධීවර ප්‍රජාව විසින් පාස්කු නාට්‍යය බිහිකරන්ඩ ඇති කියන අනුමානය තමයි තියෙන්නෙ. පාස්කු නාට්‍යය පිළිබඳ සිංහලෙන් ලියවුණු ලිපිවලට සබැඳි ලබාදීමට බලාපොරොත්තු වෙන නිසා ඉතිහාස විස්තර වැඩිදුර කියන්ඩ නම් බලාපොරොත්තුවක් නෑ.

ජේසුස් වහන්සේව අල්ලා ගැනීම*

දූවේ පාස්කුත් අවුරුදු හාරසියයක් පමණ පැරණිලු.  අද වනවිට බොහෝ ප්‍රදේශවල පාස්කු නාට්‍යය පැවැත්වුනත් වසර සියගණනක අතීතයක් දක්නට ලැබෙන්නේ දූව ඇතුළු ප්‍රදේශ කීපයක පමණයි. මුලදීම දූවේ නාට්‍යය පෙන්වා ඇත්තේ රූකඩ අනුසාරයෙන්. අම්බලන්ගොඩ ආදී ප්‍රදේශවල තිබූ නූල් රූකඩ සම්ප්‍රදායෙන් වෙනස්ව මේ රූකඩ හිස මත තබා වේදිකාව ඉදිරිපසින් රැගෙන යාම තමයි වෙලා තියෙන්නෙ. ඉතින් රූකඩ රැගෙන යන්නා ප්‍රේක්ෂකයන්ගෙන් වසන් කිරීම සඳහා අඩි කිහිපයක් උස තාප්පයක් වේදිකාව ඉදිරියෙන් ඉදිකොට තිබුණා. දැන් තාප්පයක් උනාට ඉස්සරනම් පොල් අතු වැටක්ලු.

අදටත් වේදිකා නිර්මාණයේදී මේ සම්ප්‍රදාය රැකගෙන තියෙනවා. පැහැදිලිව කිව්වොත් නලුවො ඉන්න වේදිකාවත් වේදිකාවට ඉදිරිපස තාප්පයත් අතර රූකඩ ප්‍රතිමා රැගෙන එහා මෙහා යාමට අවශ්‍ය පරිදි ඉඩ තිබෙනවා. වේදිකා තුනක් සහිත රංගභූමිය කොපමණ විශාලද කිව්වොත් වේදිකාව අසලම ඉඳලාත් හිතුව තරම් පහසුවෙන් හා පැහැදිලිව පින්තූර ගන්ඩ ලැබුනේ නෑ. ඒක නිසා මේ ලිපියේ පින්තූර බොහෝමයක් දූව පාස්කු පිළිබඳ මුහුණු පොතේ පිටුවෙන් ගත්තුවා. ඒ අයට ස්තුතිවන්ත වන අතර මෙතනින් එතනට යන්ඩ පුළුවන්.

ජේසුස් වහන්සේගේ ප්‍රතිමාව නාට්‍යයට සම්බන්ධ වීම*

1839දි ඉන්දියාවෙන් ගෙන්වූ ප්‍රතිමාවක් තමයි අදටත් ජේසුස් වහන්සේ කුරුසයේ ඇණගැසීම නිරූපණයට යොදාගන්නේ. ඇසිපිය සැලීම, හුස්ම ඉහළ පහළ යෑම හා මුහුණේ විවිධ අවස්ථාවන්වල සිදුවන වෙනස්කම් නිරූපණය කිරීමට මෙම ප්‍රතිමාව යොදාගෙන ඇති අයුරු පාස්කු දර්ශනය නැරඹූ කාහටත් අවබෝධ වෙන්නැති. මෙසේ සියලු චරිත ප්‍රතිමා මඟින් කෙරුනු නාට්‍යය වෙනසකට ලක් වෙන්නෙ මර්සලීනු ජයකොඩි පියතුමා දූව මීසමට පත්වී ඒමත් සමඟ. එතෙක් කල් පසන් ගායනයෙන් කළ නාට්‍යයට ජයකොඩි පියතුමාගේ ගීතිකා එකතුවෙනවා. එමෙන්ම එතුමාගේ නව පිටපතට අනුව ප්‍රතිමා වෙනුවට නළුවන් යොදාගැනෙනවා. නමුත් ජේසුස් වහන්සේත්, මරියතුමීත්, ජුවාම් ගෝළයාත් තව දුරටත් ප්‍රතිමා මඟින් නිරූපණය වෙනවා. එමෙන්ම නාට්‍යයේ කාන්තා චරිත නිළියන්ට ලැබෙන්නේ එක්දහස් නමසිය හැටගණන්වලිනුත් පස්සෙ.

ඒත් ඊටත් පස්සෙ කාලෙකදී සියලු චරිත සඳහා නළු නිළියන් යොදාගැනෙන අතර ජේසුස් වහන්සේට දඬුවම් නියම කිරීමත් කුරුසයේ මරණයත් නිරූපණය වන්නේ ප්‍රතිමාවක් මඟින්.

පොතේගුරු නික්මයාමෙන් පස්සෙ ආදම්වත් ඒවවත් ඒදන් උයනෙන් නෙරපීම වේදිකාගත උනා.  ඒ සිද්ධිය ජේසුස් වහන්සේ ගැන කියවෙන පාස්කු නාට්‍යයකට සම්බන්ධ වෙන්නේ ජේසුස් වහන්සේව මෙලොවට එවීමට දෙවියන් වහන්සේ පොරොන්දු වූ අවස්ථාව එය නිසා.

ප්‍රතිමාව රැගෙන යන හැටි. පින්තූරය අරන් තිබෙන්නෙ ප්‍රේක්ෂකයාට නොපෙනෙන සීමාවෙ ඉඳන් *

ඊළඟ ජවනිකාවෙදි ජේසුස් වහන්සේ රජෙක් මෙන් ජෙරුසලමට ඇතුළු වීම නිරූපණය වුනා. මේ ජවනිකාවට සියයක් පමණ නළුවන් නිළියන් දායකවී තිබෙනු දක්නට ලැබුණා. ඉන්පසු ජේසුස් වහන්සේගේ අන්තිම රාත්‍රී භෝජන මොහොත පැමිණියා. එවලෙ ජේසුස් වහන්සේ හොදි පොඟවපු රොටී කැබැල්ල ජුදාස්ගෙ අතට දෙනකොට මට මතක් වුනේ මගේ බ්ලොගය. කොහොමහරි එතනින් පස්සෙ ජේසුස් වහන්සේව පාවාදෙන ආකාරයත් ජේසුස් වහන්සේට කස පහර දෙන ආකාරයත් මරණ දඬුවම නියම කරන ආකාරයත් නිරූපණය උනා. ජේසුස් වහන්සේට මරණ දඬුවම ලැබෙන වෙලාව නිරූපණය උනේ රූකඩ ප්‍රතිමාවක් මඟින්.

රැස්ව සිටි ජනතාව

අවසාන දර්ශනය උනේ ජේසුස් වහන්සේ කුරුස ගසේ දිවි පිදීමේ සිද්ධිය. ඒ සඳහා අවුරුදු දෙසීයක් පමණ පැරණි සාම්ප්‍රදායික ප්‍රතිමාවම භාවිතා වුනා. ප්‍රතිමාවේ සියුම් අංග චලනයන් ඇසිපිය සැලීම් ජේසුස් වහන්සේ කුරුසියේදී වින්ඳාවූ අප්‍රමාණ දුක් වේදනාව පෙන්නුම් කළා කියලයි මට හිතුනෙ.

ජේසුස් වහන්සේ උකුත්වීමත් එක්ක පැමිණ සිටි ජනතාව උන් වහන්සේට ගෞරවයක් ලෙස ඉටිපහන් දල්වන්නට උනා.

පාස්කු නාට්‍යය ඉවර වෙනකොට එකදිගට පැය හයක් විතර මම හිටගෙන ඉඳලා තිබුනා. ජේසුස් වහන්සේ විඳි වේදනා හා සසඳද්දී පාස්කු නාට්‍යය බැලීමට ගතයුතු වෙහෙස කුමක්ද කියා හිතෙනවා.  මේ මර්සිලීනු ජයකොඩි පියතුමා විසින් පාස්කු නාට්‍යය වෙනුවෙන් ලියවුණු ගීතිකාවක්..

ජේසුස් වහන්සේගේ දිවි පිදීම*

සඳ පහනේ පිපි වැටකෙයි මල සේ

සුවඳ දිදී තිබිලා

සඳ පහනේ පිපි මානෙල් මල සේ

රුවට රුවේ තිබිලා

සඳ පහනේ කිරි මුහුද වගේ අහො

සුදට සුදේ තිබිලා

ජේසු අනේ මේ කිමද වුණේ ඔබෙ

මුහුණ ලෙයින් වැසිලා

හිරු පහනේ පිපි රත් මල් වාගේ

රතට රතේ තැලිලා

හිරු පහනේ පිපි කටරොලු වාගේ

නිලට නිලේ තැලිලා

හිරු පහනේ පිපි මුරුත වගේ ඔබෙ

සිළුටු දෙතොල් පැලිලා

ජේසු අනේ මේ කිමද වුණේ ඔබෙ

මුහුණ රතුයි තැලිලා

මෙතනින් ගීතිකාව අහන්ඩ පුළුවන්.

----------------------------------

ඔබර් අමර්ගෝ පාස්කු නාට්‍යය

ක්‍රි.ව. 1632දී ජර්මනියෙ බැවේරියා ප්‍රාන්තයේ වසංගතයක් පැතිරගියා. සෑම මිනිසෙකුගේම සිරුරේ ගඩු ඇතිවන්ඩ උනා. වසංගතය එන්න එන්නම දරුණු වෙද්දි බැවේරියාවෙ හිටපු මිනිස්සු උදව් ඉල්ලන්නෙ දෙවියන් වහන්සේගෙන්. තමන්ගේ ගම් පළාත මේ වසංගතයෙන් මුදාදෙනවානම් මැරෙනතුරා ජේසුස් වහන්සේගේ දුක් විඳීමත් මරණයත් නිරූපණය කරන්න ඔවුන් බාරයක් වෙනවා.

2000දි නාට්‍යය පෙන්වූ වේදිකාව

ටික කාලෙකින්ම වසංගතය පහව යනවා. මෙය දෙවියන් වහන්සේ තමන් දෙස බැලීමක් බව විශ්වාස කරන බැවේරියානු ජනතාව ඊට කළගුණ සැළකීමක් වශයෙන් පාස්කු නාට්‍යයක් ආරම්භ කරනවා. ඒ බැවේරියාවෙ ඔබර් අමර්ගෝ ගම්මානය ආශ්‍රිතව. 1634දි පටන් ගත්තු මේ නාට්‍යය තමයි අද වෙනවිට ලෝකයේ ජනප්‍රියම පාස්කු නාට්‍යය වන්නේ.

නාට්‍යය දර්ශන පැවැත්වෙන්නේ වසර දහයකට වරක් පමණයි.  අනික් විශේෂත්වය වන්නේ නාට්‍යයේ නිරත 2000ක පමණ පිරිස ඒ වෙනුවෙන් වසර දහයක් පුරාවටම අධ්‍යාත්මිකවද ශාරීරිකවද සූදානම් වීමයි. ඔවුන්ගේ රූපය වසර දහයක් මුළුල්ලේ චරිතයට ඔබින ආකාරයට සූදානම් කරගන්නා අතර වේශ නිරූපණයක් නොකරන බවත් ප්‍රසිද්ධයි. මේ ජනප්‍රියතාව නිසාම ලෝකය පුරා ජනතාව කෝටි ගණනින් මේ දර්ශනය නැරඹීමට රැස් වෙනවාලු.

1934දි ඔබර් අමර්ගෝ ගිය හිට්ලර්

එහෙනම් 2020දි ජර්මනියේදි හමුවෙමු!.

----------------------------------

පාස්කු නාට්‍යය පිළිබඳ වැඩි විස්තර පහත ලිපිවලින් කියවන්ඩ පුළුවන්.

1. රැකගත යුතු ශ්‍රී ලාංකේය කිතුනු උරුමයක් වන පාස්කු නාට්‍ය
2.ශ්‍රී ලංකාවේ පාස්‌කු නාට්‍ය කලාව
3.පාස්‌කු නාට්‍ය අන්දරය
4. කිතු විපත සැමරෙන පාස්කු නාට්‍ය
5. මීගමු දූවේ පාස්කු නාට්‍යය 

මූලාශ්‍ර : 

• http://en.wikipedia.org/wiki/Oberammergau_Passion_Play  
• * මේ පින්තූර දූව පාස්කු පිළිබඳ මූණු පොතේ පිටුවෙන්. 2010 නාට්‍යයේ දර්ශන (http://www.facebook.com/pages/Duwa-Passion-Play/133211450037789)