 |
| ගත්තෙ මෙතනින් |
මීට දශකයට දශක එකහමාරකට පමණ පෙර අතීතයේ 'හොල්මන් මන්දිර' යනු මහා පහන් කූඩු, මහා තොරණ්, මහා දන්සල් මෙන් වෙසක් මංගල්‍යයටම ඈඳුණු තවත් එක් සංස්කෘතිකාංගයක් විය. ගමේ ගොඩේ, පාර තොටේ, තැන තැන ඉදිවුන හොල්මන් මන්දිර නරඹන්නන්ට විනෝදයට අමතරව සංවිධායකයන්ට ටිකට් පතක් විකුණා ගානක් හම්බකරගත හැකි ආදායම් මාර්ගයක්ද විය. වැය අවමය.
මා අසා ඇති පරිදි ප්‍රවේශ පත්‍රයක් මිලදීගත් පසු එක් කොනකින් ඇතුළුවී අනික් කොන දක්වා සාදා ඇති මාර්ගයක් ඔස්සේ යායුතුය. සාමාන්‍යයෙන් මේ මාර්ගය කුඩා ඉඩකඩක් තුළ හතර අතේ කරකවා හැදූ වංකගිරියකි. බොහෝ පෙදෙස් අඳුරුය. ඇටසැකිළි මිනීඔළු ආදියෙන් ගහනය. ඒ අතර මැද නොයෙකුත් ස්ථානවලින් යකුන් ලෙස වෙස්වලාගත් කොලු කුරුට්ටෝ කඩා පනිති. සමහර තැන්වල හොල්මන් නැගිටින්නේ මිනීවල් පෙරලාගෙන මිනී පෙට්ටි ඇරගෙනය. තවත් තැනෙක හිස සුන් මිනිසෙකි. මා දැනගත් විස්තර එසේවුවත් මට කවදාවත් හොල්මන් මන්දිරයකට යාමට නොහැකිවුනේ මා සමඟ වෙසක් බලන්නට ගිය වැඩිහිටියන් කිසිවෙක් හොල්මන් මන්දිර වලට මනාපය දරන්නන් නොවූ නිසාවෙනි.
හොල්මන් මන්දිර සංස්කෘතියට වැඩි ආයුෂ තිබුනේ නැත. කොලු කුරුට්ටන් කෙල්ලන් අතපත ගෑමට යොදාගන්නා තැනක් ලෙස ලේබල් ඇළවී නැතිවී ගියේය. වටින් පිටින් ඇහුණු කාරණා අනුව හොල්මන් මන්දිර තහනමට ලක්විය.
හොල්මන් මන්දිර හා සමාන නොවෙතත් අපාය යනු වෙසක් සමයේදී කරලියට එන තවත් මාතෘකාවකි. අපි පුංචි සංදියේ වැඩිහිටියන් සමඟ අඟුරුකාරමුල්ල පන්සල, ලංසියාවාඩිය පන්සල නැරඹීමට ගියෙමු. බැලුවේ අපායද බුද්ධ චරිතයේ විවිධ තැන්වල හමුවන ආලවකයා ආදී යකුන්ගේ රූපද කියා හරියටම මතක නැතත් ඒ රූපවල යකුන් සිටි බව හොඳින් මතකය. අප සමඟ ගිය සමහරු මැටි යක්කු දැක මරහඬ තැලූහ. මේ මොහොතේ මට සිතුනේ නොගිණිය හැකි තරම් වාර ගණනක් ඒ පන්සල් අසලින් ගියත් තේරුම් ඇති කාලයේ ගොඩ නොවැදුනේ ඇයි යන්නයි.
 |
| දාන්තේ |
මේ වෙසක් සමයේ කූඩු කීපයක් හදන්නට සිතා සිටියද බටගස් කපා වැඩේට ලෑස්ති වුවද දින කිහිපයකට කලින් මගේ වම් අත ඇදුණි. පහුවදා තෙල් බේත් බැඳගත් මට වෙසක් දින කිහිපයේ එක තැනකට වී සිටින්නට සිදුවිය. එහෙත් මම එසේ නොසිටියෙමි. අපායට බැස්සෙමි. අපායේ සැරිසැරුවෙමි. දාන්තේගෙන් මඟ අසා ඩෑන් බ්‍රවුන් පෙන්වූ මඟ ඔස්සේ රොබර්ට් ලැන්ග්ඩන් සමඟ අපායේ සැරිසැරීමි.
සරල සිංහලෙන් කිවහොත් ඩෑන් බ්‍රවුන්ගේ ඉන්ෆර්නො (Inferno) කියවීමි. කතාව රසවත්ය.
ඩෑන් බ්‍රවුන්, ඔහු මා සිත්ගත් ලේඛකයෙකි. ඩෑන් බ්‍රවුන්ගේ කතාවල මා දැක ඇති විශේෂ ලක්ෂණයක් වන්නේ ඔහුගේ කතා සත්‍ය සිදුවීම්, සත්‍ය ස්ථාන, සත්‍ය තොරතුරු මත පදනම්ව තිබීමයි. ඒ සත්‍යයේ පදනම ප්‍රබන්ධය ද සත්‍යයැයි පිළිගැනීමට මිනිසුන්ට බල කරන බව හැඟේ. ඔහු බොහෝ සරල සිදුවීම් සරල නාමකරණයන් පවා ඊට හේතුබූතවූ නිධාන කතාවද සමඟ විස්තර කරයි. බොහෝ සුළු සිද්ධීන් වලටත් විශාල තර්කයන් තිබේ. සමහර ඒවා අනවශ්‍ය විස්තර යැයි මට හැඟුණ අවස්ථාද නැත්තේ නොවේ.
එහෙනම් ඔබත් අපායේ සැරිසරා එන්න.
